Kandy

 

Na het eten van een traditionele curry lunch met rijst vertrekken we naar de stad Kandy. We passeren en stoppen met de bus kort voor de Sri Muthumariamman hindoetempel. Ook zie je hier weer dat de grote toren van de tempel rijkelijk is versierd met een ontelbaar aantal beelden. Ik zie terug kleurrijke beelden. De huidige tempel werd gebouwd in 1874.

Samen met Anuradhapura en Polonnaruwa vormt Kandy de Culturele Driehoek van Sri Lanka. Deze plaatsen staan allemaal op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Kandy is één van de grotere steden op Sri Lanka en wordt ook wel de culturele hoofdstad van Sri Lanka genoemd. Van 1592 tot 1815 was Kandy de hoofdstad van het Singalese koninkrijk en was daarmee de laatste koningsstad. De tempels die in de 14^de eeuw werden gebouwd, zijn vandaag de dag nog steeds in gebruik. Het was meer dan 2500 jaar het domein van Singalese koningen. Het hele eiland viel in 1815 onder Britse overheersing viel.

Kandy is voornamelijk bekend vanwege de Sri Dalada Maligawa of de Tempel van de Tand. Deze tempel is in de 17^de eeuw gebouwd. Het is een beroemde Boeddhistische tempel omdat hier de linker bovenste hoektand van Boeddha wordt bewaard. Deze tempel is van grote waarde voor boeddhisten en wordt zelfs beschouwd als de heiligste plek ter wereld. Doordat de tempel zo belangrijk is wordt deze dag en nacht bewaakt.

Aan de buitenkant van het tempelcomplex zie je binnen de muren verschillende gebouwen. Eén ervan is een tempel met een gouden dak. Het is de met een gouden dak bedekte tempel waar de belangrijkste boeddhistische relikwie te vinden is, nl de tand van Boeddha. De gebouwen zijn van buiten niet uitbundig of bijzonder gedecoreerd. Rond het tempelcomplex zie je een lage witte stenen muur met subtiele openingen. Tijdens vieringen worden in deze openingen kaarsen geplaatst, waardoor de hele voorkant van het complex wordt verlicht. Ook kom je hier veel monniken tegen. Ze gaan mee met hun tijd en beschikken ook over een smartphone.

Ook hebben we hier schoolkinderen gezien in witte uniformen en ze liepen hier rond op hun blote voeten. Het waren allemaal meisjes en sommige droegen in hun handen 1 lotusbloem. Ze droegen allemaal een stropdas. De witte schooluniformen, die tijdens de Britse overheersing werden geïntroduceerd, zijn in de loop van de decennia weinig veranderd.

Volgens de legende werd de tand van Boeddha, na verbranding van Boeddha, uit de as gehaald. In 313 na Christus werd de tand stiekem van India naar Sri Lanka gesmokkeld. Het was verborgen in het haar van prinses Hemamali. Zij vluchtte destijds voor het hindoe leger die het koninkrijk van haar vader in India belegerde. De tand werd meteen een uiterst heilig object en werd tentoongesteld tijdens speciale gelegenheden. De tand heeft sindsdien in verschillende tempels gelegen. Tijdens alle oorlogen werd de tand verplaatst om het te beschermen. De tand zou dus sinds de 4^de eeuw na Christus in Sri Lanka zijn, met een korte onderbreking rond 1283, toen de tand terug naar India zou zijn genomen. Of het daadwerkelijk de tand is van Boeddha valt te betwisten, want volgens sommige verhalen is deze in de 16^de eeuw verbrand door de Portugezen. Desondanks wordt de Tempel van de Tand drukbezocht door zowel de toeristen als locals en zijn er drie keer per dag ceremonies waarbij je de kist van de tand kan bekijken.

Alvorens we met de groep kunnen binnengaan, gaan we eerst onze schoenen afgeven in het schoenenhokje. Je mag de tempel niet met de schoenen betreden. De gebouwen van buiten zijn niet uitbundig of bijzonder gedecoreerd. Contrasterend met de eenvoudige buitenkant zijn de interieurs van de tempelgebouwen wel rijkelijk versierd. Bij het binnenkomen kunnen we eerst een schrijn met prachtige versieringen zien. Dit is een tempel waarin relikwieën bewaard worden. Op een doek kan je de afbeelding zien van een gouden stoepa. Voor dit doek kan je verschillende grote slagtanden van olifanten zien en zelfs twee leeuwenbeelden.

Vervolgens gaan we naar boven en komen in een vereringsruimte waar je offertafels ziet. Op de tafels liggen vele lotusbloemen. Je kan hier weer veel biddende mensen zien. De lotusbloemen die je buiten aan een kraam kan kopen, kunnen vervolgens geofferd worden hier in de tempel aan Boeddha.

De tand wordt beschermd in een gouden kist in de vorm van een stoepa. Deze bevat een reeks van 7 stoepa kisten met afnemende grootte. Deze gouden kist bevindt zich hier in een altaar en rust op een massieve gouden lotusbloem. In deze vereringsruimte kan ik terug twee grote slagtanden van olifanten zien. Er worden hier wel drie keer per dag verschillende rituelen van de monniken uitgevoerd. Dit gebeurd in de ochtend, middag en avond en is de moeite waard om bij te wonen. Onder begeleiding van muziek wordt er een ceremonie uitgevoerd. Het spirituele effect wordt versterkt door de geur van wierrook, doordringende muziek en biddende mensen. Deze ceremonie heb ik niet gezien tijdens mijn bezoek aan de tempel.

Daarna gaan we terug naar beneden en komen dan terecht in de grote zaal Alut Maligawa (zaal van de nieuwe schrijn). Deze bevindt zich achter de schrijn met prachtige versieringen, die we bij het binnenkomen reeds zagen. In de grote zaal zie je heel veel prachtige Boeddha beelden staan die door andere landen geschonken zijn. De wanden zijn rijkelijk versierd met gouden olifanten koppen en schilderijen met de verhalen over Boeddha. De gouden olifanten koppen worden langs de wanden ook gebruikt als dak ondersteuning.

Vervolgens verlaten we de grote zaal en kunnen buiten een mooi versierde hal zien. Deze versierde hal was vroeger een deel van het Koninklijke Paleis van Kandy. Het Koninklijk Paleis van Kandy behoort eigenlijk tot hetzelfde complex als de Tempel van de Tand. De bewaarplaats van het relikwie werd dan ook het symbool voor het recht om te regeren. Het was de Koninklijke taak om te zorgen dat het relikwie goed werd bewaakt. De Tempel van de Tand werd dan ook dicht bij de koninklijke woningen gebouwd. Het paleis van Kandy was tot de 19^de eeuw in gebruik door de koninklijke familie van Sri Lanka. Door de eeuwen heen is er een hoop gebouwd en verbouwd. De diverse hallen en bouwwerken dateren uit verschillende periodes. Toen de Britten het land overnamen kwam er een einde aan het eeuwenoude koninkrijk, maar het paleis bleef bestaan.

Naast de grote hoofdtempel heeft het complex ook nog een aantal kleinere tempels en musea. Zo bezoeken we een museum waar je meer te weten kan komen over olifanten in Sri Lanka. Je kan hier veel foto’s op de muren zien hangen en achter glas kan je een groot opgezette olifant zien. De opgezette olifant lijkt het schouwspel vanop de achtergrond gade te slaan. In 1998 werd de tempel ernstig beschadigd toen de Tamiltijgers een bomauto lieten ontploffen aan de ingang van het complex. De tempel werd snel gerestaureerd.

Na ons bezoek aan de Tempel van de Tand wandelen we langs een groot meer met in het midden een klein eilandje. Het meer van Kandy ligt naast de Tempel van de Tand. Het grote meer werd aangelegd in opdracht van de laatste koning van Sri Lanka. Het eilandje in het midden werd gebruikt door de koning voor de harem. Later werd het gebruikt door de Britten als wapenopslagplaats. Het meer wordt omringd door een hoop groen en is eigenlijk de perfecte plaats om een wandeling te maken. Langs het meer stonden verschillende kramen waar je lotusbloemen kon kopen.

Daarna komen we aan het theater en kunnen hier genieten van een show met traditionele Kandy dansers. Deze dansvoorstellingen hebben allemaal dezelfde ingrediënten en laten de traditionele dansen van Sri Lanka zien. Eerst komen de Kandy drummers in prachtige rood-witte kledij op het podium. Onder luid tromgeroffel voeren verschillende dansers in traditionele klederdracht en maskers ingewikkeld ogende dansen uit. Sri Lankaanse traditionele muziek en dans hebben een mix van Indiase en inheemse tradities die de folklore van Sri Lanka vieren. Op het einde van de show krijgen we het spektakelstuk van de voorstelling. Iedereen in de zaal gaat dan aan de buitenzijde gaan zitten voor het hoogtepunt van de show. Er komen vuurspuwers tevoorschijn in de zaal en er wordt een indrukwekkende vuurdans uitgevoerd. En tijdens het laatste deel van de show gaan ze lopen over hete kolen.

Na de show rijden we met de bus naar een parking. Vanaf hier moeten we overstappen op een kleinere bus. Dit komt omdat het hotel gelegen is op een heuvel en enkel via bochtige smalle wegen te bereiken is. Dus is het moeilijk om met de grote bus naar boven te rijden.

Na een goede nachtrust vertrekken we de volgende dag naar de botanische tuin in Kandy. Eigenlijk in het nabijgelegen Peradeniya, ligt de Royal Botanical Gardens. De tuin bevindt zich ten zuidwesten van de stad Kandy. In deze tuin is het mooiste te zien wat Sri Lanka op het gebied van flora te bieden heeft. Het is met 59 hectare de grootste botanische tuin van Sri Lanka. Deze immense tuin, vol met bomen, bloemen en planten is een fijne plek om te ontsnappen aan de chaos van de stad. Het groen profiteert van het mediterrane klimaat van het binnenland van Kandy en de tuinen bevinden zich 500 meter boven zeeniveau. De geschiedenis van de tuin gaat terug tot het jaar 1371. Tussen 1747 en 1780 wordt het een koninklijke botanische tuin en verschillende koningen drukken er door de tijd heen hun stempel op. De tuin is in de 19^de eeuw onder het bewind van de Britten geweest. Zij hebben er een grote collectie bomen en planten aangeplant die niet op Engelse bodem kunnen groeien.

Aan de ingang maken we met de groep een groepsfoto en beginnen dan onze tocht in deze botanische tuin. Opvallend zijn de bomen van indrukwekkend formaat. Ik voel me er eigenlijk wel klein bij. Er zijn hier wel meer bijzondere bomen te zien, met grote vruchten en helende of juist giftige sappen. De tuin heeft mooie wandelpaden en unieke bomen.

We ontdekken hier de Dendrocalamus giganteus. Dit is de grootste bamboe ter wereld. De takken kunnen een hoogte bereiken van 30 à 40 meter en een diameter van 25 centimeter. Gemiddeld groeien de scheuten zo’n centimeter per dag. Ook kan ik hier een grote verzameling zien van verschillende palmbomen. Zo kan ik met wetenschappelijke naam de Pinanga kuhlii palmsoort zien. Opvallend bij deze palmsoort zijn de rode vruchten die aan zijn stam groeien. Ook zie ik bij een palmboom dat een gedeelte van de stam helderrood is. Ik kan hier ook enorm uit de kluiten gewassen Ficus Benjamina boom zien, die bekend staat als de levende paraplu. Ik kan hiervan ook een honderd jaar oude Javaanse vijgboom zien. Deze heeft een boomstam met verschillende kronkelende en kale vertakkingen. Ook zie ik een kanonskogelboom of Couroupita guianensis. Dit is een tropische boom van ongeveer 35 meter hoog en heeft een uitbundige bloei. De grote ronde vruchten zijn zwaar en vallen bij rijping als een kanonskogel van de boom. Ik kan de vruchten ook zien hangen naast de stam. Takken en stam van deze boom kunnen volledig bedekt zijn met roodgele bloemen. Ik zag hier ook bomen die scheef aan het groeien waren. Je ziet hier eigenlijk een enorme diversiteit aan verschillende en fascinerende bomen uit heel de wereld.

Op een boomstam kon ik een groene boshagedis vinden met manen. Het rug gebied is gekleurd van licht groen tot donkergroen en de hagedis kan bruin of zwart worden als hij zich bedreigd voelt. Zijn staart had eerder een bruine kleur en had dus dezelfde kleur als de boomstam. De hagedis heeft schubben op zijn rug en in zijn nek kan je een gekartelde kam of manen zien. Ook kan ik wit gekleurde strepen zien op zijn rug. Hij heeft ook een lange hangende staart die meer dan de helft van zijn totale lengte uitmaakt.

In de tuin leven ook duizenden vleermuizen. De meeste vleermuizen hangen in de bomen. Je kan hier zelfs enkele vleermuizen overdag zien vliegen boven de bomen. Eigenlijk is het wel een bijzonder gezicht. Ik had reeds in het stadspark van Colombo vele vleermuizen in de bomen zien hangen.

We komen aan in een laan en zien langs beide zijden hoge palmbomen. Het geeft een sierlijk gezicht. Ideaal om hier een foto te laten nemen. We wandelen verder in de tuin en komen aan bij het orchideeënhuis. Hier kan je een uitgebreide en oogstrelende collectie zien van orchideeën.

In de tuin zijn we ook een grote groep moslims tegengekomen. Ze benaderden mij spontaan en wilden eigenlijk met mij in communicatie gaan, nadat ik van hen foto’s had genomen. Daarna hebben  we een groepsfoto kunnen maken van al deze moslims. De meeste moslims bevinden zich in de oostelijke provincies van het eiland. Ze zijn met ongeveer 10 procent van de totale bevolking. De moslimgemeenschap in Sri Lanka wordt steeds vaker gediscrimineerd en geïntimideerd en het gebruik van geweld tegen hen neemt sterk toe. Gevallen van geweld tegen moslims, gepleegd met stilzwijgende goedkeuring van de autoriteiten, hebben zich alarmerend vaak voorgedaan. Het opkomend Singalees boeddhistisch nationalisme ligt aan de basis van deze discriminatie.

In de tuin merk je ook gekleurde borden bij bepaalde planten of bomen. Zijn de borden geel dan betekend dit dat de vruchten ervan giftig zijn. Een zwart bord betekend dat de plant of boom niet in Sri Lanka voorkomt. Bij een rood bord kan je het alleen maar vinden in Sri Lanka en nergens anders. Bij een groen bordje kan je het zowel in Sri Lanka als in andere landen tegenkomen. Je kan hier veel mooie exotische bomen, planten en bloemen ontdekken. Het is eigenlijk wel een mooi onderhouden tuin.

Na dit bezoek zijn we naar een juwelenwinkel gereden. Sri Lanka is een land dat rijk is aan vele soorten edelstenen. Naast thee, textiel, rubber zijn edelstenen ook een belangrijk exportproduct van Sri Lanka. In de winkel krijgen we eerst een film te zien over het winnen van edelstenen in de mijnen. Het uitgebreide scala aan edelstenen zoals saffier, robijn, granaat, beryl, toermalijn en topaas komt uit de bergen via ondergrondse rivieren mee met het gravel of slib. Als het gravel naar boven wordt gehaald, komt het op een grote hoop te liggen. In deze grote hoop zitten er bijzondere edelstenen. Nadien gaat men de gravel wassen om de edelstenen te vinden. Het wassen gebeurt pas als de eigenaar of baas aanwezig is zodat hij er op toe kan zien dat waardevolle edelstenen niet verdwijnen. Ook gaat men in ondiepe rivierbeddingen met een zeef te werk om edelstenen te vinden. In Sri Lanka kan je de edelsteen saffier in alle kleuren vinden, zoals blauw, geel, groen, oranje en roze. In de winkel kunnen we ook naar een werkplaats gaan waar ze de edelstenen bewerken om er juwelen mee te maken. Nadien mogen we in de winkel de juwelen bekijken en eventueel kopen. Zeker onderhandelen en afbieden op de prijs als je een juweel wil kopen.

Ik heb in de winkel gesproken met een verkoper over de politieke situatie in Sri Lanka en wat de politiek doet aan het verbeteren van de situatie van de mensen. Er heerst in Sri Lanka geen vertrouwen in het feit dat de huidige president en andere politieke verwanten iets betekenisvol willen doen aan de alomtegenwoordige kritieke economische situatie in het land. Er was tijdens de economische crisis in Sri Lanka een groot tekort aan voedsel, medicijnen en brandstof. De verkoper gaf een beeld dat de politiekers veel beloven om hun toestand te verbeteren. Maar ze willen zich verrijken en zijn niet bezig met de bezorgdheden van de Sri Lankanen. Mensen verwijten de president en zijn politieke verwanten dat zij de crisis op zijn beloop hebben gelaten en zichzelf hebben verrijkt. Veel hoger opgeleiden willen het land verlaten en in het buitenland werken om meer te verdienen.

Sri Lanka, met 22 miljoen inwoners, is een ontwikkelingsland. Wij reizen vrij comfortabel en zitten in mooie hotels, maar het dagelijkse leven voor inwoners is pittig. Het gemiddelde inkomen per huishouden is in Sri Lanka ongeveer 1400 US dollar. En dit niet per maand, maar per jaar! De laatste jaren heeft Sri Lanka wat te verduren gehad. De corona crisis heeft het toerisme volledig opgedroogd voor lange tijd. Daarnaast heeft de regering in Sri Lanka forse leningen afgesloten in de laatste jaren, die terugbetaald moeten worden. Sri Lanka is als land 60 procent afhankelijk van toerisme, waardoor het resultaat voor de lokale bevolking verwoestend is. De huidige inflatie en hoge brandstofprijzen zorgen voor ontevredenheid bij de lokale bevolking, van wie een groot deel onopgeleid is en geen vaste banen hebben. Zelfs met lage lokale prijzen voor voedsel, zijn er veel producten die geïmporteerd moeten worden op het eiland. Dat maakt het leven al snel duur. 

Daarna gaan we te voet naar het restaurant voor het middageten. Deze bevindt zich boven een souvenirwinkel met verschillende beelden, houtsnijwerk en prachtige Sri Lankaanse houten maskers. Na het buffet hebben we een demonstratie gezien hoe ze verschillende kleuren maken voor het behandelen van deze maskers. Men veranderde de kleur van een vloeistof van rood naar donkerrood door er met een metalen staaf in te roeren. Andere kleuren werden verkregen door andere producten in de gekleurde vloeistof te doen.

De Sri Lankaanse maskers zijn met de hand gesneden en beschilderd. Ze stellen afschrikwekkende vogels voor en ze worden in Sri Lanka voor verschillende doeleinden gebruikt. Ik kan hier het Naga Raksha masker zien. Het masker is zeer kleurrijk en laat een voorstelling zien van een vogel met snavel. Hij heeft vaste vleugels waarop slangen te zien zijn. Dit masker wordt gebruikt bij traditionele Raksha dansen, die in het westen en zuidwesten van Sri Lanka worden gedanst. De slang is een cobra en het wordt ook wel het Cobra masker genoemd. Het portretteert een demon die zich zou kunnen transformeren in een King Cobra. Een ander masker dat ik kan zien is het Garuda masker. Dit masker is ook erg decoratief door zijn beschildering in vrolijke kleuren. Het masker met de afbeelding van een vogel die zijn tanden laat zien heeft vleugels die een beetje kunnen bewegen. Het Garuda masker staat voor kracht en welvaart.

De maskers werden gesneden uit een boom die bekend staat als de kaduru boom waaraan mystieke krachten werden toegeschreven. De maskers bestaan uit diverse uitvoeringen en afmetingen. De grote exemplaren worden gebruikt bij traditionele dansen, in grote optochten en bij processies en ceremonies. Dit masker symboliseert daarbij het kwaad en het is de bedoeling om demonen te verdrijven en zieken te genezen. De kleinere maskers dienen om op een mooi plekje bij je thuis te staan of aan de muur te hangen.

Daarna worden we gebracht naar het stadscentrum van Kandy, waar we vrij kunnen rondlopen. Kandy is een typische Aziatische stad: druk, chaotisch en lawaaierig. Het is een grote stad en dat merk je meteen aan de hoeveelheid voertuigen in het verkeer.

Ik merk op straat een kraam op waar ze een rood stekelachtige fruitsoort verkopen. Het is het exotisch fruit ramboetan, die ook wel harige lychee wordt genoemd. De Nederlandse naam komt van het Indonesische rambutan.

We worden op straat aangesproken door een Sri Lankaan. Ja, meestal kennen ze ons van het hotel of van ergens anders. Eigenlijk is zijn bedoeling om toeristen naar een plek te brengen waar ze hun geld kunnen uitgeven aan kledij of andere souvenirs. Hij zal hoogst waarschijnlijk om ons naar de winkel te brengen er ook wel iets mee verdienen. We komen terecht in een lokale bazaar en via een smalle doorgang bereiken we de winkel.

In de markt bovengronds zie ik winkels waar ze kledij maken. Buiten op straat zit een man verschillende stukken stof aan elkaar te naaien met een naaimachine. Met de blote voeten wordt de naaimachine bediend. Achteraan in de winkel kan je de verschillende gemaakte kledingstukken zien hangen. Een andere man was de kledij aan het strijken.

Midden in het centrum van Kandy ligt de centrale markt of Kandy Market Hall. Deze markt is grotendeels overdekt en richt zich vooral op de lokale bevolking. Je kan hier kramen zien met verschillende tropische fruitsoorten. Ik vind dat het kraam wel kleurrijk oogt met de vele verschillende fruitsoorten. Je kan hier ook langs kramen lopen met specerijen. Vele massageoliën en diverse zalfjes voor lijf en leden kan je hier vinden. Op deze overdekte markt kan je nog vele andere artikelen vinden, zoals oa wierrookstokjes en thee.

We passeren een plaats waar er veel bussen stonden. Er zijn twee soorten bussen: de staatsbussen en de privébussen. De staatsbussen in Sri Lanka die hier staan zijn spotgoedkoop en rijden overal in het land. Of je nu in één van de grote steden moet zijn of in de meest afgelegen plaatsen. De keerzijde is dat de bussen vaak erg oud en soms overvol zijn. De privébussen dienen voor vervoer bij tours en excursies. Het was grappig om te zien hoe de verschillende bijrijders van verschillende bussen allen aan het roepen waren naar mensen om ze in de bus te krijgen. Hoe luider ze roepen hoe beter. Op het laatste moment stappen er zelfs nog mensen op de bus.

Ook zijn er hier moderne winkelcentra. Zo bezoeken we het Kandy City Center in het centrum van Kandy. In het winkelcomplex was de netheid uitstekend. Er zijn hier verschillende winkels, variërend van kledingaccessoires, elektrische artikelen, boekhandels, souvenirwinkels en nog veel meer. Na dit bezoek aan het stadscentrum wandelen we terug naar het oppikpunt nabij de Tempel van de Tand. Met de bus rijden we dan naar het hotel.